Kedilerde Check Up Hakkında Her Şey

Selam! Kedilerde check up konusunda uzun zamandır bir yazı yazmak istiyordum. Geçen haftalarda Müjgan’a VetArt Veteriner Polikliniği’nde check up yaptırdık. Hem onun sürecini size anlatmak istiyorum. Hem de check up konusunda genel olarak bir bilgilenelim. Hazırsanız baş!

Ne Zaman Check Up Yaptırmalı?

Check up yolunda Müjgan

Açıkçası bunun 1 yaştan sonra, 5 yaştan sonra gibi standart bir cevabı olduğunu düşünmüyorum. Bazı kedi sahipleri 5 yaştan önce gerek olmadığına dair yönlendirildiklerini iletiyorlar ancak 2 yaşında kronik böbrek hastalığından ölen kediler de var. Hastalıklar 5 yaşından önce başlamayalım demiyorlar. Karar yine de sizin tabii ki. Ben nasıl bir süreç izlediğimi anlatmak istiyorum.

Öncelikle Müjgan 7 aylıkken VetArt Veteriner Polikliniği’nde kısırlaştı. Kliniğin kısırlaştırma prosedürü zaten check-up + kısırlaştırma şeklinde olduğu için 7 aylıkken 1 kez check up yapılmıştı. Müjgan’ın kısırlaştırma sürecini, tam olarak neler yapıldığını buradan okuyabilirsiniz. 2 yaşındayken çok geniş kapsamlı olmasa da bir check up daha yapılmıştı. Bir sorun olmadığı sürece bize Müjgan için senede 1 check up önerilmişti. 

Şimdi Müjgan 3 yaşında ve ben check-up için yine VetArt Veteriner Polikliniği’nden randevu aldım. Neden Bakırköy’de oturmama rağmen Üsküdar’a gittiğimi merak etmişsinizdir. Çünkü klinik imkanları çok geniş, birçok klinikte bulunmayan cihazlar var. Orası baya kapsamlı bir hayvan hastanesi gibi. Ayrıca hekimlerine de çok güveniyorum. Dolayısıyla böyle kapsamlı bir muayene için senede 1 kere de olsa eve yakınlığını düşünmeden oraya gitmeyi tercih ettim. Yolculuk öncesi stresi kontrol edebilmek adına bazı bitkisel takviyelerden destek aldık. Onları da buraya listeledim.

Müjgan’ın Check Up Süreci

Öncelikle kliniği arayıp check up için randevu almak istediğimi ilettim. Veteriner Hekim Ceren Artıran’dan randevu aldım. Kliniğe gitmeden önce de Müjgan’a daha önce yapılmış olan bütün test ve tahlilleri ayrıca kimliğini yanıma aldım.

1- Muayene

Veteriner Hekim Ceren Hanım, önce muayene ile başladı check up sürecine. Gözlerini, kulaklarını, ağız içini, tüylerini, karnını, bağırsaklarını her yerini elle, gözle muayene etti.  Kalbini ve ciğelerini steteskop ile dinledi. Ateşine baktı. Sonra da kilosuna baktı.  Bu aşamada her şey normaldi. Sadece dişlerini düzenli fırçalayıp fırçalamadığını sordu. Cevabım ne yazık ki hayırdı. Dişlerinde bir sorun görmediğini ancak fırçalamam gerektiğini iletti ve nasıl fırçalamam gerektiğini anlattı.

Sonra Müjgan’ın tansiyonuna baktılar. Açıkçası ben kedilerde tansiyona bakılabildiğini bilmiyordum. Kuyruktan bakılıyormuş. Müjgan’ınki normal değerlerin biraz üzerinde çıktı. Anlık stresten olabilir denildi ancak kalp muayenesinde ayrıca bakacaklarını ilettiler.

Daha sonra Müjgan’dan hemogram, biyokimya ve SDMA+ T4 tesleri için kan alındı.

Kedi Hemogram Nedir?

Hemogram, tam kan sayımı demektir. Kandaki kırmızı kan hücrelerini, beyaz kan hücrelerini ve trombositleri ölçer. Veteriner hekimler bunlardaki oranlara, değişimlere göre kedilerin sağlığı/hastalıkları hakkında yorum yapabilirler.

Müjgan’ın hemogramında sadece hct (hematokrit) ve hgb (hemoglobin) değerlerinde biraz yükseliş vardı. Veteriner hekim bunu tek başına değil diğer testlerle de birlikte yorumlayacağını ancak az su içen kedilerde yükseklik olabileceğini söyledi. Diğer değerler oldukça normaldi.

Kedi Biyokimya Testi Nedir?

Kedi biyokimya testleri farklı parametrelere bakılacak şekilde yapılabilir. Örneğin 8 paremetre biyokimya testi de olabilir 13 parametre de. En temelinde biyokimya testlerinde kedilerin karaciğer fonksiyonları, böbrek fonksiyonları, elektrolitleri ve kandaki protein seviyesi hakkında bilgi verir.

Ancak karaciğer ve böbrek fonksiyonlarında ancak  %75 ve üzeri bir bozulma varsa bu biyokimyadaki değerlere yansıyor. Bu evreden sonra da kronik bir rahatsızlık ise kalıcı tedavisi çok mümkün olmuyor. Biyokimya testleri birçok konuda veteriner hekimlere yol gösterirken tek başına biraz yetersiz kalabiliyor. Bu sebeple özellikle böbrek konusunda Ceren Hanım bize SDMA + T4 de baktırmamızı önerdi. Çünkü SDMA böbreklerde erken teşhis imkanı tanıyan bir test. Kısaca ondan da bahsedelim. Yukarıdaki test sonuçlarında hem biyokimya, hem sdma hem de t4 sonuçları birlikte görünüyor.

Kedilerde SDMA Testi Nedir?

SDMA, vücut proteini işlerken yapılır. Böbrekler gerektiği kadar iyi filtre edemezse (kronik böbrek hastalığı veya böbrek yetmezliğinde olduğu gibi) kan dolaşımından böbrekler yoluyla atılır, SDMA kanda artacaktır. Böbrekler filtreleme yeteneklerinin %40’ını kaybettiğinde SDMA değeri yükselmeye başlayacaktır. Yukarıdan hatırlarsanız kreatinin bu fonksiyonun %75’i kaybolana kadar artmaz. Bu, veteriner hekimlerin kedilerde kronik böbrek hastalığını çok daha erken tanımasına ve bu bilgilere dayanarak tedavi ve izleme önerileri oluşturmaya başlamasına olanak sağlayacaktır. (1)

Erken teşhisin yanı sıra SDMA, yağsız kas kütlesinden etkilenmeme avantajına da sahiptir. Yaşlanan kedilerde kas kütleleri azalacak ve kreatinin seviyesinin düşmesine ve yorumlanmasının zorlaşmasına neden olabilir. SDMA ayrıca laboratuvar makinelerinin lipemi, hemoliz veya sarılık gibi belirli değerleri okuma yeteneğini değiştirebilecek bazı faktörlerden de etkilenmez. Dehidrasyondan, böbrek fonksiyonunu izlemek için kullanılan bir başka kan çalışması değeri olan BUN’dan daha az etkilenir.(1)

SDMA’nın tek bir test olarak kullanılması amaçlanmamıştır. Kedinizin geçmişine ve klinik tablosuna bağlı olarak, sonuçların diğer kan değerleri (BUN, kreatinin ve diğerleri), idrar tahlili (özellikle idrar özgül ağırlığı ve protein seviyesi), kan basıncı ve potansiyel olarak diğer testler ile birlikte değerlendirilmesi gerekir. (1)

Müjgan’ın SDMA’sına yine VetArt Veteriner Polikliniğinde kısırlaştırma öncesi de bakılmıştı. Hatta yukarıdaki sonuçlarda sağ tarafta eski sonuçları da göstermişler. İlk bakılan SDMA değeri 0-14 aralığında 11deydi. Üst sınıra biraz yakın denilmişti o zaman. Şimdi ise 12 geldi. Yine normal değerler aralığında ama üst sınıra biraz daha yaklaşmış. Bu sebeple Ceren Hanım bize bir böbrek takviyesi önerdi ve onu kullanmaya başladık. Ayrıca 6 ay sonra tekrar SDMA değerine bakılmasını önerdi. Sürekli artan bir grafik mi var yoksa takviyelerle sabitleniyor mu ona göre tavsiyede bulunacak.

Onun dışında Müjgan’ın genel olarak karaciğer, böbrek fonksiyonları, elektrolit dengesi, şekeri, kandaki toplam proteini her şeyi oldukça normal çıktı. Maşşallah guzuya!

Kedilerde T4 Testi

T4 testi tiroid hormonlarının ölçüldüğü bir test. Hipertiroit özellikle orta yaşlı ve yaşlı kedilerde sık görülen bir hastalıktır. Kan dolaşımında dolaşan yüksek tiroid hormon seviyesi ile anlaşılır. Müjgan’ın tiroid hormonlarında da hiçbir sorun çıkmadı.

Kedilerde İdrar Tahlili

Biz randevu aldığımızda, mümkünse yanımızda taze çiş ve kaka getirmemizi istediler. Ancak ben ne yazık ki ikisini de taze olarak yakalayamadım. İdrarı orada kendileri aldılar. Kaka bir sonrakine kısmet artık. İdrarı, su içirip biraz idrar kesesini sıkarak tam idrar tahliline yetecek kadar alabildiler. Siz yine imkanınız varsa kendiniz alıp gidin.

Müjgan’ın idrar örneğine hem mikroskopla baktılar hem de tahlil yaptılar. Mikroskopta idrarında çok az miktarda kan da görüldü ancak bunun bazen olabileceği. Bu miktarda sorun teşkil etmediği söylendi.

Sonuç olarak idrar tahlilinde her şey normal çıktı.

Kedilerde Röntgen Çekimi

Müjgan’ın 2 poz da röntgeni çekildi. Röntgende kalbine, ciğerlerine,  midesine, bağırsaklarına her yerine baktılar. Röntgen tek başına bu organlarla ilgili tam bir fikir vermez ama dediğim gibi birçok parametreyi birlikte değerlendiriyorlar. Röntgende her şey normal çıksa da sonrasında kliniğin kurucu Veteriner Hekimi bizi dopplere aldı.

Kedilerde Kalp Muayenesi- Doppler

Müjgan’ın kan tahlillerinde kalbi için bir tahlile bakıldı. Buna ProBNP deniliyor. ProBNP kalp yetmezliği durumunda kalp tarafından salgılanan bir hormon.

Müjganda normal çıktı ancak bu kalp konusunda kısıtlı bir bilgi sağlıyor. Tam muayene için doppler’e girdik.

Doppler muayenesinde aslında sadece kalbe bakılacaktı ancak Koray Hoca Müjgan’ı hazır yatırmışken tam abdomen baktı. Doppler muayenesi 10-15 dakika kadar sürdü sanırım. Kalbi için, böbrekleri ve bazı diğer iç organları için ölçümler yapıldı. Hiçbirisinde sorun çıkmadı. Tansiyonu da ilk başta yüksek çıkmıştı muayenede ancak dopplerde bir sorun görülmedi.

Son olarak bir de Koray Hoca doppler muayenesine dair rapor yazdı.

ÖZET

Sonuç olarak Müjgan’ın yaşına, ırkına, önceki hastalık geçmişine ve yapılan ilk muayenedeki hekimin gözlemine göre Müjgan için bir check up tablosu çıkartıldı ve o uygulandı. Sizin kediniz için bazıları gerekli, bazıları gereksiz olabilir ya da sizin kediniz için çok daha kapsamlı bir check up programı gerekiyor olabilir. Buna kedinize göre veteriner hekiminiz karar verecektir. Benim size naçizane tavsiyem ilk olarak kısırlaştırma öncesi sonrasında ise minimum senede 1 kez olacak şekilde kedinize check up yaptırmanız… Unutmayın, erken teşhis hayat kurtarır.

Bir de klinikte böyle bir tablo gördüm. Kediler için bazı check up paketleri hazırlamışlar. Sizler için de yol gösterici olabileceğini düşündüğüm için fotoğrafını çektim ancak dediğim gibi kedi özelinde bazılarına ekleme çıkartma yapılabilir.

Kedi Check Up Fiyatları 2022

Biz haziranda check up yaptırmıştık ve ara zam daha gelmemişti o zaman. Şu an ödediğimiz rakamı tam olarak söylemem etik olmaz sanırım. İçeriğe göre siz 2000-5000 tl arasında değişen bir rakam düşünebilirsiniz. Bu arada ben klinikten de oldukça memnun kaldım. Tertemiz, çok kapsamlı ve tecrübeli veteriner hekimlerin çalıştığı bir klinik. Orayı da arayıp fiyat konusunda bilgi alabilirsiniz. Instagram hesaplarını da aktif kullanıyorlar, oradan da dönüş yapabilirler. Adı VetArt Veteriner Polikliniği ve Üsküdar’da. Hemen Fıstıkağacı Metro durağının çıkışında.

Bizim Müjgan ile Check up sürecimiz böyleydi. Kısa süre içerisinde de Suzan’ı aynı yere götürmeye planlıyorum. Daha sık bir rutin önerilmediği sürece de senede  1 check up ile yola devam edeceğiz.

Şimdilik benden bu kadar.

Kediyle kalın,

Düzenli sağlık kontrolleri yapılan kediyle!

KAYNAK

1- PetPlace, Kedilerde SDMA Kan Testi